دانشکده علوم اداری واقتصادی
گروه علوم سیاسی
عنوان پایان نامه:
بررسی تطبیقی شاخصههای دولت حقوقی و دولت منتظم
در روزنامه قانون و کاوه
ارائه شده جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد
در رشته علوم سیاسی گرایش علوم سیاسی
استادراهنما:
دکتر مرتضی منشادی
استاد مشاور:
دکتر محسن خلیلی
مرداد ماه 1392
چکیده:دولت نهادی است که وظیفه اداره کشور را بر عهده دارد و از حاکمان و حکومتشوندگان تشکیل مییابد. دولتها انواع مختلفی دارند؛ از دولتهای استبدادی و مطلقه تا مردمسالار. پایهی شکلگیری هر دولتی نیز متفاوت است. در این پژوهش هدف ذکر انواع حکومتها و بررسی پیرامون آنها نیست، بلکه تنها به دو نوع دولت حقوقی و منتظم پرداخته میشود. اصل و اساس و مبنای شکلگیری دولت حقوقی، قانون و نظام حقوقی مدون میباشد. در حالیکه در یک حکومت خودکامه و استبدادی، این رأی و نظر سلطان است که به تصمیمات دولت و دستگاه حکومتی معنا میبخشد. یعنی تمام امور حول محور شاه یا حاکم شکلگرفته و معیار عدالت، انصاف و قانون،نظر حاکم میباشد.دولت حقوقی، همانگونه که از نام آن پیداست دولتی است که بر مبنای قانون عمل میکند و تصمیمات دولت و اعضای آن توسط حقوق محدود میشود. جامعه و دولت هر کدام از حقوق مخصوص به خود برخوردارند و هیچ یک، حق تجاوز به حقوق دیگری را ندارند؛ اما دولت منتظم، عنوانی است که بیشتر در منابع و رسایل روشنفکران قاجاریه مورد استفاده قرار گرفته است و منظور از آن، دولت اصلاحطلب و انتظام بخشی است که هدفش در درجه اول انجام اصلاحات اجتماعی و فرهنگی در کشور میباشد. لذا به منظور رسیدن به اهداف خویش به دنبال شاه مقتدر و مصلحی است که کشور را در مسیر پیشرفت و توسعه سوق دهد. بنابراین در سایهی چنین پادشاه و دولتی است که جامعهای پیشرفته و آرمانی شکل میگیرد. در این پژوهش هر دو نوع دولت مورد اشاره (حقوقی و منتظم)، با ذکر خصوصیات آنها، در دو روزنامه عصر قاجار (قانون و کاوه) که هر دو با فاصله چندین دهه در خارج از ایران منتشر میشد، مورد بحث و بررسی قرار گرفتند. بنابراین نتایج آماری به دست آمده نشان میدهد که روزنامه قانون بر دولت حقوقی و روزنامه کاوه بر دولت منتظم تمرکز داشته است. در نتیجه، روزنامههایی که محصول شرایط سیاسی اجتماعی متفاوت از هم و در واقع هر یک از آنها حاصل یک دوره حساس و تنشزا در کشور بودند، دو نوع دولت متفاوت را مد نظر داشتند.
مقدمه
رشد و تکامل دولت به صورت یکنواخت و مستمر نبوده است، به همین نسبت، اشکال دولت نیز بسته به عوامل گوناگون در جاهای مختلف متفاوت بوده است. لذا روند تحول دولت در غرب و شرق نیز با هم متفاوت میباشد. ساختار دولت در ایران تا انقلاب مشروطه، ساختی قبیلهای و عشیرهای داشت؛ یعنی تحول دولتها بسته به قدرت قبیلهای بود که حکومت را در دست میگرفت. در طی سالهای حکومت قاجار (خصوصاً دهههای نزدیک به انقلاب مشروطه) بود که کم کم این نوع از ساختار سیاسی، توسط روشنفکران ایرانی که تحت تأثیر تحولات رخ داده در کشورهای غربی بودند، زیر سؤال رفت. بنابراین،روشنفکران و اصلاحطلبان شروع به نوشتن آثاری در زمینه انتقاد از ساختار حکومتموجود و ارائه طرح جایگزین برای آن نمودند.تلاش ملکمخان و انتشار روزنامه قانون از جمله مهمترین این کوششها بود. البته این تلاشها همچنان در دوران بعدی ادامه داشته است. چنانکه کاوه به مدیریت سیدحسن تقیزاده اثر دیگری است که وضعیت موجود زمان خود را به نحویمتفاوت و از زاویهای دیگر مورد نقد و انتقاد قرار میدهد. روزنامههایی که در این پژوهش مورد بحث و بررسی قرار میگیرند، همانند آینه، انعکاسدهنده وضعیت جامعهی روزگار خود میباشند. اینکه این روزنامهها به منظور رسیدن به کمال مطلوب خود چه نوع دولتی را ارائه میدهند وکدام مسیر را برای رسیدن به هدف برمیگزینند، امری است که در این پژوهش مورد بررسی قرار میگیرد.
برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید
لینک بالا اشتباه است
:: بازدید از این مطلب : 721
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0